PIRS Creative Lab opracował i wdrożył system nawigacyjno-informacyjny ułatwiający osobom z wadami wzroku funkcjonowanie w przestrzeni publicznej. Jego najważniejszym elementem jest znacznik dźwiękowy TOTUPOINT^®. Uruchamiany w dwojaki sposób — przez aplikację zainstalowaną w telefonie użytkownika lub przez aktywator zamocowany na białej lasce — wydaje sygnał tonowy i zwięzłą informację głosową. Pełną informację można odsłuchać z telefonu.

Znaczniki przywołują dźwiękiem do celu lub ostrzegają o niebezpieczeństwie. Celem może być wejście do budynku, wybrane pomieszczenie oraz inny ważny obiekt. Pełna informacja o miejscu umożliwia poznanie jego topografii, rozkładu pomieszczeń itp. Zainstalowanie znaczników w przestrzeni publicznej czyni ją bardziej dostępną dla osób z rozmaitymi potrzebami, szczególnie dla osób z wadami wzroku.

O początkach i rozwoju firmy opowiada jej prezes i twórca systemu Jan Szuster, który w 2017 r. znalazł się na „Liście mocy” 100 najbardziej wpływowych Polaków z niepełnosprawnością.

Od wizji do misji

„Po ukończeniu Wydziału Elektroniki Politechniki Warszawskiej przez dwadzieścia lat kierowałem zespołem projektowym w firmie wytwarzającej środki łączności. Stopniowo tracąc wzrok, myślałem o tym, jak technika może pomóc w codziennym funkcjonowaniu osobom z podobnym problemem. Impulsem było pojawienie się niskoenergetycznego standardu bluetooth 4.0. Skonstruowałem wtedy urządzenie, które wykryte przez telefon komórkowy wydawało sygnał dźwiękowy. Zamontowałem je na własnej furtce i… od tej pory nie musiałem jej szukać – to ona mnie wołała, jakby ktoś mnie witał, choć nikogo tam nie było! Mój komfort życia znacznie się poprawił. Tak oto połączyłem doświadczenie konstruktora z doświadczeniem osoby niewidzącej.

Idea w realizacji

O pierwszych wdrożeniach systemu zdecydowano w Gliwicach w 2016 roku. Rok 2023 przyniósł podwojenie liczby instalacji do wartości znacznie ponad 3000. Przyczyniła się do tego dobra opinia użytkowników oraz upowszechnianie informacji o systemie w mediach popularnych, wyspecjalizowanych i na portalach społecznościowych. Niemałe znaczenie miało także przyjęcie w 2019 roku, w 3 lata po naszej pierwszej instalacji, ustawy: „O zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami”.

System TOTUPOINT^® instalują uczelnie, jednostki rządowe i samorządu terytorialnego, instytucje kultury oraz podmioty i osoby prywatne. W otwartej przestrzeni i wewnątrz obiektów. Działa też na trzech szlakach i w siedmiu schroniskach górskich - urządzenia TOTUPOINT^® sprawdzają się też w bardzo trudnych warunkach.

Wszystkie lokalizacje dostępne są na stronie internetowej www.totupoint.pl, dzięki czemu każdy może się z nimi zapoznać.  To bardzo ważne, by użytkownicy mogli sprawdzić, gdzie znajdą systemową pomoc.

W drogę z TOTUPOINT^®

„W dziedzinie rozwiązań tego typu służących dostępności jesteśmy nie tylko pionierem, ale także liderem. Właściwości użytkowe oraz  elastyczność systemu umożliwiają łatwe dostosowanie go zarówno do potrzeb właściciela, jak i użytkownika obiektu -  to wyróżnia nas na tle konkurencji” – mówi twórca TOTUPOINT^®.

Opisy przestrzeni prezentowane przez system nie ograniczają się do wnętrza budynków. Tworzymy także opisy zewnętrznej strefy zabudowań, tak aby osoby niewidome mogły się w niej bezpiecznie poruszać. Komunikaty takie może też tworzyć samodzielnie właściciel przestrzeni. Wszystkie informacje zamieszczane są na stronie www. Dzięki temu przed przybyciem w nieznane miejsce użytkownik może stworzyć sobie w umyśle „mentalną mapę” z najważniejszymi informacjami: jak podejść do wejścia, co jest za drzwiami, gdzie jest winda, a gdzie schody.

Firma rozwija system TOTUPOINT^® z myślą o integracji z urządzeniami stosowanymi na przejściach dla pieszych, z przyciskami informacyjnymi na przystankach i z podobnymi urządzeniami, które „są, ale trudno je znaleźć”. One, zintegrowane z TOTUPOINT^® same poinformują użytkownika o swojej obecności w jego otoczeniu.