W rankingu Financial Times – fDi Intelligence „Global Free Zones of the Year 2023” Katowicką Specjalną Strefę Ekonomiczną uznano za najlepszą strefę w Europie i jedną z najlepszych stref ekonomicznych na świecie. O sukcesie, inwestycjach i planach na 2024 rok, rozmawiam z Prezesem Zarządu KSSE S.A. – dr Januszem Michałkiem.

Bartosz Parchoniuk: Panie Prezesie jak podsumowałby Pan cztery pierwsze miesiące 2024 roku pod względem wyników inwestycyjnych oraz aktywności okołobiznesowych Katowickiej SSE?

dr Janusz Michałek: Analizując nasze wyniki na dzień 30 kwietnia br. odnotowujemy iż 77,4% to firmy z rodzimym kapitałem, natomiast projekty które uzyskały w tym roku decyzje o wsparciu w ramach działalności KSSE SA z sektora MŚP, są w zdecydowanej przewadze, jest to prawie 80%. Rok 2024 jest kolejnym rokiem realizacji strategii rozwoju KSSE. Potencjał zbudowany dzięki naszym inwestorom, pozwolił do tej pory na pozyskanie 22 projektów o łącznych nakładach inwestycyjnych w kwocie 684,3 mln złotych, co jest porównywalnym wynikiem tego okresu w roku 2023. Udowodniliśmy, iż wsparcie w ramach Polskiej Strefy Inwestycji to również kluczowy instrument rozwoju naszych Inwestorów. KSSE od początku funkcjonowania Polskiej Strefy Inwestycji ( czyli od 2018r.) objęła wsparciem już ponad 400 projektów inwestycyjnych. W ramach strategii podpisujemy także umowy o współpracy w zakresie aktywizacji gospodarczej gmin oraz rozwoju inwestycji w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. PSI i inwestycje Katowickiej SSE to nie tylko polski kapitał i sektor MŚP. Pod koniec marca tego roku 400 decyzja o wsparciu została wydana firmie Baumit Polska, międzynarodowemu producentowi materiałów budowalnych. Spółka zakupiła działkę o pow. 4,5 ha, na której powstaje zakład produkcyjny o powierzchni 5 000 m². Nakłady inwestycyjne w gminie Ujazd - wyniosą ponad 140 milionów złotych. Polska Strefa Inwestycji dba o zrównoważony rozwój całego kraju – dla nas ważne są nie tylko duże miasta wojewódzkie, ale także te średnie i małe. Polska Strefa Inwestycji zdała egzamin od pierwszego dnia funkcjonowania, widzimy to po ponad  5-ciu latach jej istnienia. PSI to rozwój infrastruktury ułatwiającej realizację inwestycji – budujemy drogi, kanalizację, wspieramy budowę instalacji energetycznych i gazowych. Doradzamy i koordynujemy aby przedsiębiorca nie musiał się martwić o dostęp do wody czy ceny prądu.

BP: Już po raz siódmy są Państwo najlepszą Strefą Ekonomiczną w Europie, co potwierdzają imponujące wyniki inwestycyjne spółki za rok 2023. Proszę powiedzieć co kryje się za tymi sukcesami?

JM: Biorąc pod uwagę strategię Zarządu Spółki na rok 2023 – KSSE skoncentrowało się na pozyskiwaniu firm z udziałem kapitału polskiego, z sektora MŚP. Spośród wydanych w 2023 roku 83 decyzji o wsparciu 31 to, decyzje wydane na realizację inwestycji dużych firm, a aż 52 stanowią decyzje wydane dla firm z sektora MŚP, w tym: średnie - 20, małe – 23, mikro – 9. Co więcej, aż 59 projektów inwestycyjnych objętych wsparciem przez KSSE w ubiegłym roku stanowią inwestycje firm z kapitałem polskim. Niewątpliwie, możliwość realizacji projektów inwestycyjnych w dotychczasowych lokalizacjach, bez konieczności nabywania nieruchomości ze statusem specjalnej strefy ekonomicznej (jak to było do 2018 r.) powoduje, że instrument dzięki Polskiej Strefie Inwestycji jest w szerszym zakresie dostępny dla firm z sektora MŚP. Wygraliśmy pod względem ilości wydanych decyzji o wsparciu (83) – czyli co 6.  decyzja w Polsce, została wydana inwestorom w Katowickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej SA! To ponad 15 procent inwestycji w skali całej Polski – o sukcesie zaważyła wysokość zadeklarowanych przez przedsiębiorców nakładów (3,4 mld zł) oraz ilości nowych miejsc pracy (1 343), cieszą również bardzo utrzymane miejsca pracy – tych jest bowiem 9 327.

BP: Dlaczego warto inwestować w KSSE?

JM: Firmy inwestujące w Polsce mogą liczyć na wsparcie w formie: ulg w podatku dochodowym w ramach Polskiej Strefy Inwestycji udzielanych przez specjalne strefy ekonomiczne, ulg w podatku od nieruchomości udzielanych przez gminy (nawet od 3 do 10 lat), grantów rządowych udzielanych przez ministra właściwego ds. gospodarki w ramach Programu wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej na lata 2011 – 2030. Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. jest instytucją właściwą dla tych firm, które chcą skorzystać z pomocy publicznej w formie ulgi podatkowej w ramach podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) lub podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Wysokość ulgi podatkowej udzielanej przez Katowicką Specjalną Strefę Ekonomiczną uzależniona jest m.in. od miejsca realizacji inwestycji oraz od wielkości firmy. Rok 2023 po raz kolejny został zdominowany przez inwestycje firm z sektora MŚP z polskim kapitałem. To dowód na to, że system wsparcia w ramach ustawy o wspieraniu nowych inwestycji nadal jest skutecznym narzędziem dla wspierania inwestycji firm lokalnych. I co ważne, nie jest rozwiązaniem dedykowanym wyłącznie dla dużych międzynarodowych firm, dodatkowo przewiduje się, że w kolejnych latach ten trend się utrzyma. Tym bardziej, że na poziomie prawa unijnego wdrażane są inne instrumenty, dedykowane dla dużych projektów inwestycyjnych w konkretnych branżach. Z drugiej strony planowane wdrożenie rozwiązań związanych z tzw. podatkiem globalnym minimalnym (tzw. PILAR II wprowadzony przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) może osłabiać proces wsparcia dla realizacji inwestycji w ramach rozwiązań strefowych przez zagranicznych inwestorów z uwagi na specyficzne rozwiązania podatkowe. Natomiast możliwość korzystania z tego rodzaju wsparcia dla firm polskich, jest w dalszym ciągu atrakcyjnym instrumentem mającym wpływ na rozwój gospodarczy całego kraju.

BP: Ten dynamiczny rozwój polskiego kapitału, pozwala snuć plany o inwestycjach polskich firm również poza obszarami naszego kraju. Czy KSSE S.A. uczestniczy w projektach międzynarodowych dających rodzimemu biznesowi takie możliwości?

JM: Z pewnością. Kontynuujemy nawiązaną dwa lata temu współpracę z Suez Canal Economic Zone, położoną na terenie Arabskiej Republiki Egiptu. W ramach której strony zobowiązały się do stworzenia możliwości stymulowania wzajemnego handlu oraz zachęcenia polskiej społeczności biznesowej do ekspansji na rynku egipskim. Kolejnymi inicjatywami KSSE S.A. Były: BraSilesia – współpraca nawiązana z Universidade Federal de Vicosa ze stanu Minais Gerais i stanu Parana oraz z emirackimi strefami ekonomicznymi: Ras Al Khaimah RAKEZ, Dubai Multi Commodities Centre (DMCC), Khalifa Industrial Zone Abu Dhabi (KIZAD), Incheon Free Economic Zone (IFEZ) oraz Rwanda Development Board. Obecnie realizujemy wspólny projekt z przedstawicielami FEMOZY – instytucji o zasięgu globalnym zrzeszającej strefy ekonomiczne, której celem jest pomoc w ich rozwoju oraz promocji. Podpisanie stosownych dokumentów planowane jest na czerwiec tego roku, podczas organizowanego w Katowicach szkolenia biznesowego dla przedstawicieli ponad 40 wolnych i specjalnych stref ekonomicznych z całego świata, jak również takich prestiżowych organizacji jak: UNIDO (United Nations Industrial Development Organisation), UCTAD (United Nations Conference on Trade and Development). To biznesowe spotkanie będzie doskonałą okazją dla zwiększenia rozpoznawalności marki KSSE oraz jej interakcji z innymi strefami w ramach realizacji wspólnych programów rozwojowych. Planujemy również kontynuację współpracy z partnerami łotewskimi w ramach członkostwa KSSE S.A. w Polsko-Łotewskiej Izbie Przemysłowo Handlowej. Dodatkowo rozmawiamy z Tanger Med Zones (Maroko), SUFRAMA (Brazylia), Elsewedy Group (Egipt) odnośnie podpisania umów o partnerstwie.

BP: Jak kształtują są plany i ambicje KSSE na przyszłość?

JM: Rok 2024 jest kolejnym rokiem realizacji strategii rozwoju KSSE. Potencjał, zbudowany dzięki naszym inwestorom, pozwolił do tej na pozyskanie łącznych nakładów inwestycyjnych (stan na 30.04. br.) w kwocie 684,3 mln złotych co jest porównywalnym wynikiem tego okresu w roku 2023. Jednocześnie mamy świadomość tego, że różne czynniki zewnętrzne, sytuacja na rynkach, czy procesy dotyczące poszczególnych branż (np. przekształcenia w sektorze motoryzacyjnym) nie pozostaną bez wpływu na realizacje inwestycji w regionie, również tych w ramach Katowickiej SSE. Inwestycje firm z sektora MŚP rozpatrujemy głównie w kontekście ich rozwoju w dwóch kierunkach:

- pozyskania kontraktów jako poddostawcy/podwykonawcy większych firm ( często także w ramach inwestycji strefowych)

- rozwoju własnych produktów/usług oraz zwiększenia konkurencyjności na rynku.

Dlatego inwestycje firm z sektora MŚP są tak istotne dla gospodarki regionu. Projekty te nie tylko przyczyniają się do jego rozwoju, ale zwiększają także efekt kotwiczenia dużych projektów inwestycyjnych poprzez silne więzi kooperacyjne oraz skrócenie łańcuchów dostaw. Na ten ostatni element warto również zwrócić uwagę w kontekście realizacji inwestycji w danej lokalizacji. Możliwości kooperacji z lokalnymi przedsiębiorcami jest często brana pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o inwestycji w danym miejscu. Nie tylko z powodu bezpośredniego dostępu do rynku zbytu, ale także w związku z możliwością pozyskania lokalnych kooperantów. Dostrzegając znaczenie jakości oferty inwestycyjnej KSSE, zwracamy uwagę na jej konstruowanie w możliwie jak najszerszym zakresie, znacznie szerszym niż jeszcze kilka lat temu. Stąd zaangażowanie spółki w projekty, których celem jest zwiększenie atrakcyjności regionu, poszerzenie oferty dla inwestorów tych już działających jak i potencjalnych. W ramach realizowanej strategii na kolejne lata, KSSE nadal planuje realizować działania zwiększające dostępność odpowiednio przygotowanych terenów inwestycyjnych. Planowana jest dalsza realizacja projektu w ramach Jaworznickiego Obszaru Gospodarczego (tutaj wciąż posiadamy ponad 80 ha wolnego obszaru) oraz zagospodarowanie kolejnych dużych terenów inwestycyjnych w innych lokalizacjach, m.in. poprzez wykorzystanie zasobu terenów zdegradowanych i poprzemysłowych. Ponadto na dzień dzisiejszy w ramach oferty inwestycyjnej, dysponujemy ponad 1100 ha terenów przemysłowych.

Dziękuję za rozmowę.

 Bartosz Parchoniuk