Wydział Inżynierii Materiałowej i Fizyki Politechniki Krakowskiej to niekwestionowany lider w tym obszarze nauk. O najnowszych projektach oraz strategii rozwoju Wydziału i współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym rozmawiam z dr hab. inż. Januszem Mikułą, prof. PK -  Dziekanem WIMiF Politechniki Krakowskiej.

Obszary badawcze i nowatorskie badania

Wydział Inżynierii Materiałowej i Fizyki (WIMiF) jest stosunkowo nowym wydziałem, który powstał w wyniku przekształcenia dawnego Instytutu Inżynierii Materiałowej i funkcjonował na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej i Instytutu Fizyki Wydziału Informatyki i Fizyki. Mimo młodego stażu Wydział już może pochwalić się ogromnym sukcesem, jakim jest zdobycie kategorii A w dyscyplinie inżynierii materiałowej, co plasuje WIMiF w czołówce naszego kraju. Zespoły badawcze podlegające pod Wydział specjalizują się w opracowywaniu innowacyjnych, nowatorskich technologii, kładąc przy tym szczególny nacisk, aby były one przyjazne środowisku. Dla Wydziału, w zakresie dydaktyki, istotne jest przede wszystkim wyposażenie sal wykładowych i laboratoriów dydaktycznych. Nowoczesne multimedia, oprogramowanie do symulacji zjawisk fizycznych i procesów technologicznych, trenażery oraz niezbędne urządzenia do realizacji zajęć dydaktycznych, które umożliwią proces kształcenia zarówno w sposób tradycyjny, jak i z wykorzystaniem wirtualnej rzeczywistości. 

Nie można również pominąć faktu, iż Katedra Inżynierii Materiałowej jest jednym z pięciu ośrodków w Polsce, który prowadzi studia podyplomowe międzynarodowy/europejski inżynier spawalnik. Kierunek ten cieszy się ogromnym zainteresowaniem ze strony słuchaczy, nabory na te studia odbywają się co semestr. Studia kończą się egzaminem w Instytucie Spawalnictwa Sieci Badawczej Łukasiewicz w Gliwicach. Na Wydziale znajduje się jedna z najlepiej wyposażonych spawalni w południowej części kraju, co przekłada się na możliwość zdobycia doskonałej praktyki przez przyszłych spawalników. W ramach dyscypliny naukowej jaką jest inżynieria materiałowa koncentracja skupia się na takich obszarach jak polimery nieorganiczne i zeolity, polimery organiczne, metalurgia proszków, spawalnictwo, biomateriały, optoelektronika. Stale rozwijają się nowe grupy badawcze w obszarach druku 3D metali oraz druk 3D polimerami organicznymi. Szczególną uwagę warto zwrócić na zespół zajmujący się polimerami nieorganicznymi, który prowadzi prace w obszarze gospodarki obiegu zamkniętego. Zajmują się m.in. wytwarzaniem nowego typu materiałów, czyli geopolimetrów i zeolitów czy przetwarzaniem odpadów bardzo niebezpiecznych na całkowicie obojętne. Jest to bardzo ważne dla zakładów przemysłowych, nie tylko pod kątem kosztów utylizacji takich odpadów, ale przede wszystkim troska o bezpieczeństwo osób pracujących przy tego typu odpadach.

Dobrze wykształcony absolwent wizytówką wydziału

Studenci Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki PK należą do najzdolniejszych w Polsce. Wymagana jest od nich oczywiście wiedza teoretyczna, lecz blisko 70% zajęć to praktyka zdobywana w laboratoriach, zatem studenci po ukończeniu kierunku umiejętnie potrafią ze zdobytej wiedzy korzystać. Absolwenci powinni być nie tylko doskonałymi inżynierami, ale także rozumieć, jak funkcjonuje otaczająca ich rzeczywistość oraz jakie konsekwencje wiążą się z konkretnymi działaniami. Dlatego już na pierwszym roku studiów zostały wprowadzone zajęcia gospodarki o obiegu zamkniętym, gdzie studenci przygotowują m.in. ocenę cyklu żywotności produktu – od momentu wytworzenia do pełnego zagospodarowania pozostałości poprodukcyjnych. Dowodem na to, że edukacja jest na najwyższym poziomie jest liczna ilość zdobywanych przez studentów i pracowników grantów, co napawa dumą. Możliwość uzyskania dodatkowego stypendium to jeden z czynników decydujących o kontynuacji kariery naukowej, a my pragniemy inwestować w młodych ludzi. Studenci to nasze wspólne dobro – podkreśla prof. Janusz Mikuła, Dziekan Wydziału. Jednoznacznie można stwierdzić, że studia na tym wydziale to naprawdę dobra i przyszłościowa decyzja.

Współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym

Wydział wraz z Dziekanem na czele doskonale wiedzą, że nauka i biznes muszą się wzajemnie wspierać, aby się rozwijać. Młodzi inżynierowie każdego dnia opracowują innowacyjne technologie, którymi przemysł jest mocno zainteresowany. Doskonałe zaplecze badawcze oraz  nowatorsko usprzętowione spawalnie zaowocowały m.in. współpracą z firmą Wiśniowski Sp. z o.o. S.K.A., która specjalizuje się w produkcji bram i ogrodzeń. To kolejny dowód na to, iż nauka świetnie się trzyma z biznesem. Kooperacja tych dwóch gałęzi jest wręcz kluczowa dla światowej gospodarki przyszłości. W erze coraz to bardziej wyraźnie wszechobecnej Sztucznej Inteligencji oraz automatyki naukowcy są niezwykle pożądani przez biznes. 

Obecnie na Wydziale realizowanych jest kilkanaście grantów i projektów badawczych opiewających na kwotę kilkunastu milionów złotych, które mają szanse zrewolucjonizować polski przemysł. Prowadzimy badania teoretyczne i eksperymenty w zakresie inżynierii materiałowej, nauk fizycznych oraz pokrewnych – mówi prof. Mikuła. – Nasi badacze skupiają się na dziedzinach kluczowych dla obecnych i potencjalnych współprac z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Zaplecze laboratoryjne, którym dysponujemy daje nam możliwość stworzenia praktycznie każdej technologii. Gorąco zachęcam biznes do współpracy z naszym Wydziałem, kooperacja nauki i przemysłu to przyszłość światowej gospodarki. Zarówno biznes jak i nauka powinny mówić wspólnym językiem, abyśmy mogli eksplorować kolejne gałęzie przemysłu. Dużo uwagi poświęcamy przetwarzaniu odpadów poprodukcyjnych i niebezpiecznych, aby opracować technologie recyklingu surowców pokopalnianych, to nasza „zielona droga” do gospodarki obiegu zamkniętego – podkreśla dr hab. inż. Janusz Mikuła,prof. PK, Dziekan WIMiF.

Nowa strategia rozwoju

Politechnika Krakowska w najbliższym czasie ma zamiar starać się o status uczelni badawczej. W związku z tym powstała od podstaw nowa strategia rozwoju. Z tej okazji na kilka pytań odpowiada dr hab. inż. Janusz Mikuła, prof. PK – Dziekan Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki na Politechnice Krakowskiej.

Martyna Papiernik: Jaka jest strategia rozwoju Wydziału na najbliższe lata?

Dr hab. inż. Janusz Mikuła, prof. PK: Wydział Inżynierii Materiałowej i Fizyki powstał z jednostek, które mają swoją historię i wkład w dorobek uczelni. Najbliższe lata zadecydują o tym, w jakim kierunku pójdzie dalszy rozwój, jaka będzie pozycja naukowa pracowników, ale przede wszystkim o pozycji dydaktycznej w obszarach naszych dyscyplin. Skupiamy się oczywiście na realizacji strategii rozwoju zarówno naszego Wydziału, tak aby budować silną pozycję naukową Politechniki Krakowskiej zarówno w kraju jak i za granicą. Strategia rozwoju Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki realizowana jest w oparciu o cztery filary:

• prowadzenie badań naukowych, projektów badawczo-rozwojowych oraz zajęć dydaktycznych na najwyższym możliwym poziomie z zakresu inżynierii materiałowej i fizyki z jednoczesną dbałością o rozwój zaplecza technologicznego i wyposażenie najwyższej klasy,

• Kształcenie wykwalifikowanej kadry inżynieryjnej dla innowacyjnego przemysłu oraz zaplecza naukowo-badawczego w regionie i kraju,

• współpraca naukowa Wydziału z czołowymi jednostkami naukowymi w kraju i na świecie,

• współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym.

M.P.: Jakie są kolejne cele ewaluacji naukowej?

J.M.: Na Wydziale funkcjonuje jedna dyscyplina naukowa, jaką jest Inżynieria materiałowa. W 2022 roku uzyskaliśmy kategorię A. Na pochwałę zasługuje fakt, iż Politechnika Krakowska wypadła doskonale. Na osiem dyscyplin na uczelni, siedem z nich uzyskało kategorię A, a jedna A+. Naszym celem jako Wydziału jest uzyskanie kategorii A+ w dyscyplinie inżynierii materiałowej.

M.P.: W czym tkwi siła wydziału?

J.M.: Zawsze będę podkreślał i wspominał o tym, że zaplecze badawcze i wyposażenie laboratoriów to klucz do sukcesu. Mając najwyższej klasy, najnowocześniejszy sprzęt jesteśmy w stanie stworzyć każdą technologię dla przemysłu. Część środków ze współprac z firmami przeznaczamy właśnie na zakup sprzętów. Natomiast największą siłą Wydziału to pracownicy, którzy posiadają umiejętność w nawiązywaniu kontaktów i fenomenalnie skutecznej współpracy z przemysłem oraz imponująco dużą aktywność w pozyskiwaniu grantów. To co jest również istotne to fakt iż na naszym Wydziale nie ma różnicy pokoleniowej między pracownikami. Obecnie mamy 25-ciu doktorantów, którzy już wkrótce zasilą szeregi naszej kadry.

Martyna Papiernik